Συστήματα επεξεργασίας εισερχόµεγου νερού σε καλλιέργειες γλυκών ή υφάλμυρων νερών
Το νερό πριν από την είσοδό του στα υδροστάσια θα πρέπει να υποστεί σχετική επεξεργασία έτσι ώστε να µην περιέχει αιωρούμµενα στερεά συστατικά, καθώς και ανεπιθύµητους υδρόβιους μικροοργανισμούς, όπως αβγά ή προνύμφες άλλων οργανισμών που θα μπορούσαν ενδεχομένως να εξελιχθούν σε ανταγωνιστές τροφής ή και καταβροχθιστές των εκτρεφόµενων ειδών. Για το λόγο αυτόν έχουν αναπτυχθεί διάφορα συστήµατα επεξεργασίας του νερού. Τα συστήµατα αυτά χρησιμοποιούνται στο νερό που προέρχεται από επιφανειακές πηγές (θάλασσα, λίμνες, ποτάµια), δεδομένου ότι το αντλούµενο νερό από γεωτρήσεις είναι καθαρό.
Το νερό των επιφανειακών πηγών αρχικά οδηγείται σε µία δεξαμενή καθίζησης, στον πυθµένα της οποίας θα κατακαθίσουν οι στερεές ύλες που βρίσκονται σε αιώρηση. Στη συνέχεια, τα καθαρά πλέον επιφανειακά στρώματα του νερού ρέουν µε υπερχείλιση προς µία βοηθητική δεξαμενή, από την οποία θα τροφοδοτηθούν τα υδροστάσια τής µονάδας. Με τον τρόπο αυτό έχουν συγκρατηθεί τα αιωρούµενα στερεά συστατικά του νερού, αλλά δεν έχουν συγκρατηθεί οι αιωρούµενοι µικροοργανισµοί. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να παρεµβληθεί µία σειρά από μηχανικά φίλτρα στη ροή του νερού από τη δεξαμενή υπερχείλισης στις δεξαμενές ή στα υδροστάσια εκτροφής της µονάδας.
Τα μηχανικά φίλτρα µπορεί να αποτελούνται από πλαστικά δίχτυα ή από λεπτούς κόκκους άµµου (φίλτρα άμμου), ώστε να συγκρατούν τους ανεπιθύµητους μικροοργανισμούς ή τα αβγά τους. Τα μηχανικά φίλτρα συγκρατούν τους μικροοργανισμούς που το μέγεθος τους είναι µεγαλύτερο από το μέγεθος του ματιού του διχτύου ή των κόκκων της άµµου που περιέχουν.
Σε ειδικές περιπτώσεις, όταν το νερό προορίζεται για την καλλιέργεια του φυτοπλαγκτού ή την εκτροφή του ζωοπλαγκτού, µε σκοπό τη διατροφή των νυμφών των ψαριών ενός ιχθύογεννητικού σταθµού πριν από την είσοδό του στις δεξαµεγές, διέρχεται µέσα από συσκευές υπεριώδους ακτινοβολίας (UV) για την αποστείρωσή του. Με τον τρόπο αυτό καταστρέφονται οι ανεπιθύµητοι μικροοργανισμοί που πιθανόν να υπάρχουν στο εισερχόµενο νερό και αποφεύγεται έτσι η εμφάνιση ασθενειών στους εκτρεφόµενους οργανισμούς, Όμως το κόστος επεξεργασίας είναι σηµαντικό.
Συστήματα επεξεργασίας εξερχόµεγου νερού (υγρών αποβλήτων) σε καλλιέργειες γλυκών ή υφάλμύρων νερών
Το νερό που βγαίνει από µία υδατοκαλλιεργητική µονάδα θα πρέπει να υποστεί µία επεξεργασία πριν καταλήξει στον τελικό υδάτινο αποδέκτη που είναι η θάλασσα, το ποτάμι ή λίµνη. Τα απόβλητα µίας υδατοκαλλιεργητικής µονάδας το µόνο είδος ρύπανσης που μπορούν να προκαλέσουν είναι βιολογικής προέλευσης, εφόσον τα παραγόμενα προϊόντα από την εκτροφή των φαριών, γαρίδων, οστρακοειδών κ.ά είναι τα περιττώματα. Οι βλέννες και τα ούρα των εκτρεφόμενων οργανισμών καθώς και τα υπολείμματα των παρεχόμενων τροφών, που και αυτές είναι βιολογικής προέλευσης. Αρα, όλα τα εξερχόµενα µαζί µε το νερό της απορροής προϊόντα είναι απόλυτα συμβατά µε το φυσικό υδάτινο περιβάλλον.
Εντούτοις, γίνεται επεξεργασία γιατί η άµεση απόρριψη αυτών των προϊόντων στο υδάτινο περιβάλλον είναι δυνατόν να προκαλέσει αύξηση των θρεπτικών συστατικών που µε τη σειρά τους ενδέχεται να προκαλέσουν υπέρμετρη αύξηση του φυτοπλαγχτού και της υδρόβιας χλωρίδας της υδάτινης περιοχής απόρριψης. Η υπέρμετρη αυτή αύξηση, γνωστή ως ευτροφισµός, όταν εκδηλωθεί αρχίζει η ανεξέλεγκτη αύξηση του φυτοπλαγκτού που συνοδεύεται από αλυσιδωτές διαδοχικές αυξήσεις όλης της τροφικής αλυσίδας
Η επεξεργασία περιλαμβάνει αρχικά την κατακράτηση των αιωρούµενων στερεών ουσιών και στη συνέχεια την αφαίρεση των διαλυµένων θρεπτικών ουσιών από το γερό της απορροής. Για την κατακράτηση των αιωρούµενων στερεών ουσιών το νερό της απορροής διέρχεται από µία µεγάλη βαθιά δεξαμενή ή ένα μακρύ βαθύ κανάλι, μαιανδρικού σχήματος. για να ηρεμήσει και να κατακαθίσουν οι στερεές ουσίες ποὺ περιέχει. Αυτό γίνεται γιατί τα προϊόντα του µεταβολισμού των υδρόβιων ζωικών οργανισμών είναι βαρύτερα ἀπό το νερό, µε συνέπεια αν τα αφήναµε χωρίς επεξεργασία και να κατακάθονταν στον πυθµένα της λίμνης, του ποταμού ή της θάλασσας.
Στη συνέχεια, για την αφαίρεση των διαλυµένων θρεπτικών ουσιών το νερό αφού περάσει µέσα από κροκάλες και φίλτρα άµµου διοχετεύεται σε µία άλλη δεξαμενή, μικρότερου βάθους, όπου αναπτύσσονται υδρόβια ή υδροχαρή φυτά (φύκια, καλάμια κ.ά.). Τα υδρόβια και υδροχαρή φυτά θα μειώσουν τις συγκεντρώσεις των θρεπτικών συστατικών του νερού τής απορροής, γιατί θα τα χρησιμοποιήσουν για την κάλυψη των δικών τους διατροφικών αναγκών. Τέλος, από την υπερχείλιση αυτής της δεξαμενής αφήνεται το νερό να φύγει στον τελικό υδάτινο αποδέκτη.
Τυπικό διάγραμμα ροής, μάζας και ενέργειας μονάδας επεξεργασίας βρώσιμων αλιευμάτων
Από τα παραπάνω διαγράμματα προκύπτει, ότι μπορεί να είναι αναγκαίες μονάδες επεξεργασίας νερού για:
