Αποσκλήρυνση ονομάζεται η διαδικασία απομάκρυνσης ιόντων ασβεστίου (Ca++) και μαγνησίου (Mg++) από το νερό, τα οποία είναι ανεπιθύμητα σε πολλές εφαρμογές οικιακές, επαγγελματικές, βιομηχανικές, επειδή δημιουργούν επικαθήσεις.
Ως σκληρότητα του νερού ορίζεται η περιεκτικότητά του σε άλατα ασβεστίου και μαγνησίου και ο χαρακτηρισμός του ως «σκληρού» ή όχι, εξαρτάται από τη συγκέντρωση των αλάτων αυτών. Τα προβλήματα που δημιουργεί η σκληρότητα του νερού, αφορούν τις σωληνώσεις ύδρευσης, τα boilers, τα μηχανήματα με θερμαντικές αντιστάσεις που έχουν έρχονται σ’ επαφή με το νερό (πλυντήρια, μηχανές καφέ κ.λ.π.), τις γυάλινες και μεταλλικές επιφάνειες, τα είδη υγιεινής ενός σπιτιού, αλλά και την κατανάλωση απορρυπαντικών, κ.λ.π.
Σοβαρότερα είναι τα προβλήματα που δημιουργεί η σκληρότητα του νερού στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Οι ατμολέβητες και οι ατμογεννήτριες, καθώς επίσης και τα συστήματα εναλλαγής θερμότητας, καταναλώνουν τεράστια ποσά επιπλέον ενέργειας για να αποδώσουν έργο, είναι δυνατόν δε να καταστραφούν σε μικρό χρονικό διάστημα, λόγω της επικάθισης σκληρών αλάτων σ’ αυτά. Στα προβλήματα αυτά, δίνουν λύση τα κατάλληλα για κάθε περίπτωση συστήματα αποσκλήρυνσης του νερού, που με ιδιαίτερα χαμηλό λειτουργικό κόστος, συγκρατούν τα σκληρά άλατα που περιέχει το νερό και διασφαλίζουν μεγάλη διάρκεια ζωής στα δίκτυα ύδρευσης, στις οικιακές συσκευές και στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις.
Η αποσκλήρυνση του νερού μπορεί να γίνει με τους παρακάτω τρόπους:
Αποσκλήρυνση με χημική καθίζηση
Αποσκλήρυνση με ιοντεναλλαγή
Αποσκλήρυνση με μεμβράνες
Αποσκλήρυνση με ηλεκτρομαγνητικές συσκευές
Αποσκλήρυνση με ανόργανους φυσικούς – τεχνητούς ανταλλάκτες (ζεόλιθοι)